Πενήντα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τη δολοφονία του νεολαίου αγωνιστή της ΕΔΑ Στέφανου Βελδεμίρη από το παρακράτος της εποχής...

Τιμή στο "γελαστό παιδί"

Ημερομηνία δημοσίευσης: 16/10/2011 - εφημ. Η ΑΥΓΗ

“Και δεν φοβόμαστε πια Στέφανε

μη και κοπεί το φως

μη κι απομείνουμε στη μέση

καθώς διαβάζουμε τον ύμνο της Ελευθερίας

που υπέγραψες με το αίμα σου”

                                   Γιάννης Ρίτσος ( 28.10.61)

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: ΜΑΡΟΥΛΑ ΠΛΗΚΑ

Πενήντα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τη δολοφονία του νεολαίου αγωνιστή της ΕΔΑ Στέφανου Βελδεμίρη από το παρακράτος της εποχής, αλλά για τους συναγωνιστές του η μνήμη του παραμένει ζωντανή και ανεξίτηλη στο πέρασμα του χρόνου. Μιλάνε μέχρι και σήμερα με αγάπη και τεράστιο σεβασμό για το “γελαστό παιδί”, το παλικάρι που αποχαιρέτισαν πρόωρα, όταν το νήμα της ζωή του κόπηκε βίαια από σφαίρα χωροφύλακα, διότι πάλευε για μια κοινωνία ελεύθερη και δίκαια.

Ήταν παραμονές των εκλογών της 29ης Οκτωβρίου του 1961, που έμειναν στην ιστορία ως οι εκλογές “βίας και νοθείας”, με το παρακράτος να έχει στην κυριολεξία “ξεσαλώσει” εξαπολύοντας δολοφονικές επιθέσεις σε βάρος στελεχών της ΕΔΑ. Τέσσερις ημέρες πριν στηθούν οι κάλπες και συγκεκριμένα στις 25 Οκτώβριου, στον Επτάλοφο Θεσσαλονίκης, ένας χωροφύλακας πυροβολεί εν ψυχρώ στο κεφάλι τον 24χρονο Στέφανο που βρίσκονταν μέσα σε ταξί, επειδή μοίραζε προεκλογικό υλικό. Μια μέρα μετά ξεψύχησε.

Η δολοφονία του 24χρονου Θεσσαλονικιού ηλεκτρολόγου, που διέμενε μαζί με την οικογένειά του στις Συκιές, συντάραξε το πανελλήνιο και ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος γράφει την “Ωδή στο Στέφανο Βελδεμίρη”: Στέφανε, αγκαθοστέφανε, το αγκάθινο στέφανο στο μέτωπό σου πελώριο φωτοστέφανο στους κροτάφους του σύμπαντος.

Στέφανε, αιματοστέφανε, τα ματωμένα 24 χρόνια σου, 24 απέραντα χρώματα στον ορίζοντα. Στέφανε, αστεροστέφανε, έκλαψε η νύχτα όλα τα αστέρια της. Στέφανε, Εργατοστέφανε, η πέτσινη τσάντα σου με τα εργαλεία της δουλειάς σου και με το περιγιάλι της Θεσσαλονίκης σου σαν μια κουλούρα συρματόσχοινο στου φεγγαριού το χέρι απόψε κρέμεται.

Ο Μόρφης Στεφούδης που ήταν δίπλα στο Στέφανο Βελδεμίρη την ημέρα της δολοφονίας του κατέθεσε τη μαρτυρία του στον δημοσιογράφο Σπύρο Κουζινόπουλο. Όπως αναφέρει:

“Στη χρέωση καθηκόντων για τις εκλογές, που είχαμε κάνει στην Επιτροπή Πόλης της Νεολαίας ΕΔΑ Θεσσαλονίκης, είχαμε απαλλάξει τον Βελδεμίρη από οποιαδήποτε οργανωτικά και άλλα καθήκοντα, μια και του είχε ανατεθεί εξ ολοκλήρου το στήσιμο των μεγαφωνικών εγκαταστάσεων στην πόλη της Θεσσαλονίκης και όλη τη Μακεδονία στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου.

Κάποια στιγμή, όταν ο Στέφανος επέστρεψε το απόγευμα εκείνης της μέρας από τις Σέρρες, ήρθε και με συνάντησε στο στέκι της Μπαλταδώρου.

Και όταν είδε τον όγκο του υλικού που είχε απομείνει, προσφέρθηκε να με βοηθήσει στη διανομή του. Έτσι λοιπόν μισθώσαμε ένα ταξί για να διασκορπίσουμε μαζί τις προκηρύξεις. Ξεκινήσαμε από τη Νεάπολη και κάποια στιγμή καταλήξαμε στην Επτάλοφο Στο σημείο αυτό πρέπει να σημειώσω ότι, όπως πολύ αργότερα πληροφορήθηκα από αστυνομικό, η Ασφάλεια είχε στήσει έξι μπλόκα στην περιοχή της Ξηροκρήνης, όπως και σε όλη τη Θεσσαλονίκη, για να αποτρέψει τη διανομή έντυπου προεκλογικού υλικού της ΕΔΑ και του ΠΑΜΕ.

Εξάλλου, μία ανάλογη επίθεση από αστυνομικούς με περίστροφα, είχε δεχθεί στην Άνω Πόλη, ομάδα φοιτητών της νεολαίας ΕΔΑ από τους Αλέκο Γρίμπα, Θανάση Γρέβια, Κώστα Παπακωνσταντίνου, Ανδρέα Τσάκαλο και άλλους.

Το ταξί που μισθώσαμε με τον Στέφανο Βελδεμίρη κατευθύνθηκε αρχικά στη Νεάπολη, όπου σκορπίσαμε ικανό αριθμό προκηρύξεων και από εκεί κατευθυνθήκαμε στην Ξηροκρήνη, όπου αφού διασχίσαμε την πλατεία Επταλόφου, φτάσαμε στη διασταύρωση των δρόμων Φιλιππουπόλεως και Πέραν.

Είχαμε τελειώσει πλέον τη διανομή κι ενώ ρίχναμε από τα παράθυρα του ταξί την τελευταία δεσμίδα των προκηρύξεων, ακούστηκε ένας δυνατός κρότος. Γυρίζοντας τα κεφάλια μας πίσω, είδαμε ένα άτομο με περίστροφο, ενώ ακούστηκε και ένας δεύτερος πυροβολισμός.

Τράβηξα αμέσως ενστικτωδώς τον Βελδεμίρη να πέσουμε χαμηλά μέσα στο ταξί για να προφυλαχτούμε, είδα όμως ότι δεν αντιδρούσε και από τον κρόταφό του έτρεχε αίμα. Ο Στέφανος ήταν αναίσθητος και στο πρόσωπό του είχε χωθεί κομμάτια γυαλιού από τη θραύση του πίσω παρμπρίζ, με συνέπεια να είναι αιμόφυρτος.

Φύγαμε με τον ταξιτζή κατευθείαν για τον Ερυθρό Σταυρό. Κοντά στους Άγιους Πάντες, ο Στέφανος συνήλθε για λίγο και μου ψιθύρισε: “Σκοτείνιασε, πονάω”. Στον Ερυθρό Σταυρό ένας γιατρός μου είπε “ο φίλος σου έχει δύο τραύματα στο κεφάλι. Είναι πολύ άσχημα”. Ενώ καθώς τον μεταφέραμε με νοσοκομειακό στο Λαϊκό Νοσοκομείο, ο Στέφανος βρήκε για λίγο τις αισθήσεις του και καταλαβαίνοντας ότι έρχεται το τέλος του, πρόλαβε να μου πει με κομμένη την ανάσα: “Εγω χάνομαι. Κοίτα μη σταματήσεις ποτέ αυτό που αρχίσαμε...”. Την άλλη μέρα το πρωί, ο Στέφανος ξεψύχησε”.

Η αστυνομία ισχυρίστηκε ότι ο χωροφύλακας που πυροβόλησε, πέρασε τους Βελδεμίρη και Στεφούδη για... εμπόρους ναρκωτικών. Ο δράστης Σπ. Φιλίππου στη δίκη που έγινε ισχυρίστηκε ότι πυροβόλησε στα λάστιχα του ταξί, αλλά οι σφαίρες “εξοστρακίστηκαν” και βρήκαν στο κρανίο τον Βελδεμίρη.

Τελικά το δικαστήριο, στο κλίμα της εποχής, χαρακτήρισε τη δολοφονία ως “φόνο εξ αμελείας” και επέβαλε στον δράστη ποινή φυλάκισης 4 χρόνων, την οποία εξέτισε στις αγροτικές φυλακές και σε δύο χρόνια αποφυλακίστηκε.

Την Κυριακή (23.10.11) φίλοι, συναγωνιστές και σύντροφοι του Στέφανου Βελδεμίρη διοργανώνουν εκδήλωση στη μνήμη του, με ομιλητές του Γ. Βελδεμίρη, Γ. Τσιάκαλο, Σπ. Κουζινόπουλο και Μ.Στεφούδη, στο 3ο Δημοτικό Σχολείο Αμπελοκήπων (Φιλιππουπόλεως 58 και Πέραν γωνία). “Συζητάμε την ιστορία του λαού και του τόπου μας, φωτίζουμε το παρόν σχεδιάζουμε για το μέλλον” δηλώνουν οι διοργανωτές